พืชมงคล...พืชที่ให้คุณแก่ผู้ปลูก
"พืชมงคล" โดยทั่วไปมักหมายถึงพืชที่นำมาใช้ในพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงกระทำพิธีทำขวัญพืชพันธุ์ธัญญาหารเพื่อเป็นสิริมงคลแก่เกษตรกรและประเทศชาติ โดยพืชมงคลในพิธีนี้ ได้แก่ ข้าวเปลือกเจ้า ข้าวเหนียว ข้าวฟ่าง ข้าวโพด ถั่ว งา เผือก มัน เป็นต้น
แต่ คำว่า "พืชมงคล" ในความหมายของคนเพาะปลูก นั้น หมายถึงพืชที่ทำรายได้ให้กับผู้ปลูกได้มาก ปลูกแล้วผลิดอก ออกผลผลิตให้เชย ให้ชม การดูแลรักษาไม่ยุ่งยาก
พืชมงคลในความหมายของนักเพาะปลูก อาจได้แก่พืชชนิดใดก็ได้ ขึ้นอยู่กับความชอบและความนิยมของผู้ปลูก เช่น พืชผักสวนครัว ผลไม้ ไม้ดอกไม้ประดับ เป็นต้น พืชเหล่านี้มักมีลักษณะเด่นคือ ออกดอกสวยงาม ออกผลดก รสชาติดี ดูแลรักษาง่าย ปลูกได้ทั้งปี และให้ผลผลิต ตลอด ทั้งปี
พืชมงคลในความหมายของเกษตรกร จึงได้แก่
- พืชผักสวนครัว เช่น คะน้า ผักกาดขาว ผักบุ้ง กะหล่ำปลี มะเขือเทศ แตงกวา ถั่วฝักยาว
- ผลไม้ เช่น กล้วย มะม่วง มะละกอ ชมพู่ ส้ม สับปะรด เงาะ
- ไม้ดอกไม้ประดับ เช่น กุหลาบ ดาวเรือง เบญจมาศ มะลิ บานชื่น
อย่างไรก็ตาม พืชมงคลในความหมายของเกษตรกรนั้น จึงไม่ได้จำกัดอยู่เพียงพืชชนิดใดชนิดหนึ่งเท่านั้น ไม่ว่าพืชชนิดใดก็ตามที่มีคุณสมบัติตามที่กล่าวมาข้างต้น ก็สามารถเป็นพืชมงคลได้เช่นกัน
คำว่า "พืชมงคล" มาจากคำว่า "พืช" ที่หมายถึง ต้นไม้หรือพืชผักนานาชนิด และคำว่า "มงคล" ที่หมายถึง สิ่งอันเป็นมงคลหรือสิ่งอันเป็นศิริมงคล ดังนั้น "พืชมงคล" จึงหมายถึง พืชอันเป็นมงคล พืชที่เป็นสิริมงคล พืชที่นำมาซึ่งความเจริญรุ่งเรืองและความเป็นสิริมงคล
จากคำนิยามของบทความนี้ ได้กล่าวถึงคุณสมบัติของพืชมงคลไว้ 3 ประการ ได้แก่
- พืชที่ทำรายได้ให้กับผู้ปลูกได้มาก
- พืชที่ออกดอกออกผลให้เชยให้ชม
- พืชที่ดูแลรักษาไม่ยุ่งยาก
คุณสมบัติทั้ง 3 ประการนี้ ล้วนเป็นคุณสมบัติที่ดีของพืชมงคล ซึ่งหากพืชใดมีคุณสมบัติครบทั้ง 3 ประการ ก็ย่อมเป็นพืชมงคลที่สมบูรณ์แบบ
อย่างไรก็ตาม เกณฑ์ในการกำหนดว่าพืชใดเป็นพืชมงคลนั้น อาจมีแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคลหรือแต่ละวัฒนธรรม ขึ้นอยู่กับความเชื่อและทัศนคติของแต่ละคน ตัวอย่างเช่น ในความเชื่อของชาวไทย ข้าวถือเป็นพืชมงคล เนื่องจากเป็นพืชที่มีความสำคัญต่อวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนไทยมาช้านาน ข้าวจึงมักถูกนำมาใช้ประกอบในพิธีกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเริ่มต้นฤดูเพาะปลูกและการทำนา
นอกจากนี้ พืชบางชนิดอาจถูกพิจารณาว่าเป็นพืชมงคลเนื่องจากมีความสวยงามหรือมีประโยชน์ใช้ สอยอื่น ๆ เช่น ดอกกุหลาบ ดอกลิลลี่ มะม่วง ทุเรียน เป็นต้น พืชเหล่านี้อาจไม่ได้ทำรายได้ให้กับผู้ปลูกโดยตรง แต่ก็สามารถนำมาซึ่งความเพลิดเพลินและความเป็นสิริมงคลให้กับผู้ปลูกและผู้พบเห็นได้เช่นกัน
สรุปแล้ว พืชมงคลคือพืชที่มีคุณสมบัติดีงามต่างๆ ที่ทำให้ผู้ปลูกและผู้พบเห็นเกิดความพึงพอใจ เกิดความเป็นสิริมงคล และนำพาความเจริญรุ่งเรืองมาสู่ชีวิตนั้นเอง
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น